Stefanotis bukietowy

©

©Stephanotis floribunda

Opis

Rodzina: Asclepiadaceae – trojeściowate

Długie, mocne, drewniejące u podstawy, wijące się pędy, są giętkie, szybko przyrasta­ją, wymagają podpór . Liście są skórzaste, błyszczące, owalne lub podłużne, długości do 9 cm i szerokości do 5 cm. Zebra­ne w grona dość duże kwiaty zbudowane są z 5-ciu zrastających się w trąbkę płatków korony. Kwietne grona wyrastają z kątów liści. Kwiaty mają lekko do spodu zawinięte brzegi płatków korony i wydzielają intensywny lecz bardzo przyjemny zapach. Pojawiają się obficie, jeśli roślina ma wymaganą temperaturę oraz właściwą wilgotność powietrza i gleby. Czasem pojawiają się owoce. Dorosłe są wielkości około 10 cm. Dojrzewają po około roku wówczas ze środka wysypuje się sporo dość dużych o łezkowatym kształcie nasion, które na węższym końcu zaopatrzone są w długi puch jako aparat lotny.

Występowanie

Pochodzi z górskich rejonów Madagaskaru, gdzie pędy dorastają do 5-6 metrów.

Wysokość

W uprawie doniczkowej rzadko przekracza dwa metry, bo później trzeba ciąć z uwagi na żółknięcie i opadanie najstarszych liści.

Termin kwitnienia

Kwitnie od maja do sierpnia.

Kolor kwiatu

Biały z woskowatym połyskiem.

Stanowisko

Zakupioną roślinę stawiamy w miejscu prze­wiewnym i jasnym, lecz bez dostępu słońca. Takie są naukowe zalecenia. W naszym kraju musimy brać poprawkę. Wszak to tropikalna roślina. Zatem jeśli nie możemy na parapecie okna wschodniego utrzymać dość wysokiej temperatury bo potrzebuje grubo powyżej 20 ⁰C, to może lepiej przenieść go za firankę okna południowego lub południowo-zachodniego. Jeśli zapewnimy jeszcze dostęp powietrza – bez przeciągów – to roślina stwierdzając, że ma wszystko, odpłaci nam np. ponownym jesiennym kwitnieniem. Optymalna temperatura zimą to 12-14°C. Wyższa temperatura nie jest korzystna, gdyż rośliny słabiej zawiązują kwiaty i słabiej kwitną, a także łatwiej atakowane są przez tarczniki i przędziorki. Nie należy zmie­niać mu miejsca, ani obracać doniczki – to w przypadku stefanotisa ważne, bo zrzuci pąki i kwiaty. Może się to zdarzyć także z powodu raptownej zmiany temperatury i wilgotności jaka ma miejsce w czasie przenoszenia z kwiaciarni do domu. W tym przypadku polecieć mogą także liście. Jeśli stosunkowo krótko po przyniesieniu do domu zobaczymy że liście mają bardzo ciemny kolor, roślina zaczyna zrzucać liście bez wyraźnej przyczyny, a kwitnienie jest co najmniej skromne to najprawdopodobniej ma za mało światła i warto go przenieść. Także zimą jak najwięcej światła.

Wymagania

Po przyniesieniu do domu pozwólmy mu dokończyć kwitnienie nawet wówczas jeśli z otworów w doniczce wystają korzenie. Roślina nie przepada z uszkadzaniem korzeni dlatego przesadzenia dokonujemy tylko wówczas jak jest to absolutnie niezbędne. Zatem jeśli u nowej rośliny nie widać w dnie doniczki korzeni z przesadzaniem czekamy do wiosny.

Przez cały czas podłoże powinno być wilgotne. Rośliny lubiące wilgoć w podłożu łatwo zalać szczególnie jeśli nie wiemy w jakiej ziemi kwiatek rośnie. Uważajmy zatem i usuwajmy każdą wodę jaka wycieknie na podstawkę. Szczególnie w okresie kwitnienia należy zasilać. Warto użyć do tego nawozu do roślin kwitnących, lub do pelargonii. Po okresie kwitnienia najlepszy byłby nawóz o w miarę zrównoważonym składzie. Jestem zwolennikiem częstego nawożenia lecz małymi dawkami, dlatego stosuję cotygodniowe nawożenie lecz połową dawki. Jeśli roślina zawiązała owoc i zdecydowaliśmy się czekać na nasiona nawożenie trzeba stosować także w zimie, bo produkcja nasion bardzo wyczerpuje roślinę.

Ponieważ wilgoć w powietrzu to ważny element więc ranne opryskiwanie liści będzie z zyskiem dla rośliny. Zarówno podlewanie jak i opryskiwanie wykonujemy wodą przegotowaną i letnią. Przegotowaną by pozbyć się wapnia, a letnią by zadowolić lubiącą ciepło roślinę. Opryskiwanie liści chłodną wodą może być przyczyną martwiczych plam na liściach wywołanych radykalnym spadkiem temperatury w miejscu gdzie padła kropla.

W sprzyjających roślinie warunkach częstym zjawiskiem jest powtarzanie kwitnienia w końcówce lata. Wraz ze spadkiem ilości światła pod koniec września trzeba powoli ograniczać podlewanie, przysunąć roślinę bliżej okna w możliwie najchłodniejszym miejscu. Zimą na ogół wystarczy parapet pod którym nie ma kaloryfera. Właśnie spadek temperatury jest dla rośliny sygnałem do spoczynku. Kończy się on najczęściej już w lutym. Trzeba wówczas wyjąć roślinę z doniczki, sprawdzić stan korzeni i podumać czy nawożenie w trakcie sezonu wystarczy do prawidłowego rozwoju rośliny. Jeśli nie to przygotujmy sobie doniczkę najlepiej dość ciężką by roślina się nie przewracała. Jako podłoże wykorzystamy ziemię do kwiatów, którą wzbogacimy o drobno mieloną korę, lub wermikulit, lub perlit ewentualnie keramzyt w ilości 1/3 objętości ziemi. Do tego dobra garść suszonego lub granulowanego obornika. Wszystko to mieszamy dość dokładnie. Na dno pojemnika obowiązkowa warstwa drenażowa. Tak przygotowana ziemia pozwoli nam nie obawiać się zalania przy solidnym przecież podlewaniu. Kto ma możliwość niech przygotuje ziemię we własnym zakresie. Zamiast ziemi do kwiatów użyje ziemi kompostowej minimum dwuletniej, kwaśnego torfu(bo ziemia musi mieć odczyn lekko kwaśny), ziemi gnojowej , wermikulitu. Wszystko w proporcji 1:1:1:1 oraz najlepiej porcji nawozu o przedłużonym działaniu. Nawóz o przedłużonym działaniu zwolni nas od konieczności zasilania rośliny. O nawozach będziemy myśleć jeśli pojawi się owoc, a my go nie usuniemy. Po przesadzeniu musimy podjąć decyzję czy przycinamy roślinę czy nie. Proponuję młode rośliny przyciąć by zachęcić je do obfitszego wydawania nowych pędów. Tniemy wówczas najwyżej centymetr nad parą liści. Z oczek śpiących pojawią się przynajmniej 2 nowe pędy. Trzeba jednak pamiętać, że cięcie zawsze opóźni kwitnienie. Dlatego przy starszych egzemplarzach o cięciu decyduje wygląd rośliny i nasze możliwości zapewnienia jej właściwych warunków, a nie lubi ona ciasnoty wokół siebie.

Rozmnażanie

Przez sadzonki pędowe pobierane od wio­sny do jesieni. Niemniej najlepszym terminem jest koniec zimy czyli luty-marzec. Temperatura podłoża powinna wynosić 25-30°C, wtedy sadzonki ukorzeniają się po 4-5 tygo­dniach. Później temperaturę obniża się do 18°C (w nocy nie może być niższa niż 12-14°C). Gdy rośliny osiągną wysokość 30 cm, pędy przywiązuje się do podpory, a później w miarę wzrostu owija się wokół niej. Rośliny zakwitną dopiero w kolejnym roku po przejściu okresu chłodu. W warunkach produkcyjnych steruje się kwitnieniem obniżając temperaturę do 16 ⁰C. A gdy uformowane pąki kwiatowe zaczną się rozwijać (zwykle w styczniu), przyspiesza się kwitnienie, stosując doświetlanie przy pomocy 40 watowych lamp jarzeniowych umieszczonych około 120 cm nad roślinami. Doświetla się przynajmniej 6 godzin na dobę. Po około 2 miesiącach rośliny powinny kwitnąć. Gdyby komuś się zamarzyło postępować podobnie to musi jeszcze podnieść temperaturę do około 25 ⁰C, a po 2 tygodniach obniżyć ją do 20 ⁰C i taką utrzymywać do rozpoczęcia kwitnienia. Niewielu ogrodników może sobie pozwolić na dodatkowy koszt mocnego grzania i doświetlania, dlatego w kwiaciarniach pojawiają się dopiero późną wiosną.

Komu stefanotis zawiązał owoc i doczekał się wysypywania nasion może rozpocząć hodowlę na użytek przyjaciół. Nasiona trzeba wysiać od razu. Ponieważ są dość duże więc lepiej je siać pojedynczo do malutkich doniczek lub palet. Tylko przy braku miejsca siejemy do wspólnego pojemnika lecz nawet wówczas należy je raczej rozłożyć niż wysiać. Jeśli będą miały miejsce można dłużej je utrzymać w pojemniku bo nie będą się wyciągać. Pamiętajmy by nie suszyć nasion. Już po miesiącu przechowywania wzejdzie ich tylko połowa i to w najlepszym razie. Przy takim rozmnażaniu kwitnącą roślinę uzyskamy po 3 latach. I jeszcze jedno wysiewy powinny być trzymane w cieple, najlepiej by podłoże miało około 25 ⁰C i było cały czas wilgotne lecz nie mokre. Pierwsze kiełki w takich warunkach powinny pojawić się po tygodniu.

Choroby i szkodniki

Za wysoka temperatura zimą to prawie pewność pojawienia się przędziorka. Często w całym sezonie jest atakowany przez wełnowce i wciornastki.

Uwagi

Nazwa rodzaju stefanotis jest pochodzenia greckiego, składa się z dwóch słów; stephonos – korona i otos – ucho. Odkrywcy rośliny płatki korony przypominały uszy.

Kwiaty stefanotisa często wykorzystywane są do tworzenia bukietów ślubnych. To kilka przykładów.

Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

Bukiet – http://en.wikipedia.org/wiki/Stephanotis_floribunda