Dzbanecznik

©

Nepenthes x ventrata

Opis

Rodzina: Nepenthaceae

Omówię krzyżówkę między Nepenthes ventricosa i Nepenthes alata, jako że jest najłatwiej dostępna w większości kwiaciarni i jednocześnie najmniej wymagająca.

Pod ziemią mamy krótkie, cienkie, nitkowate korzonki. Ich głównym zadaniem jest pobieranie wody. Nad ziemią młode osobniki mają krótką łodygę z gęsto ułożonymi liśćmi tworzącą prawie rozetę. Później pęd się wydłuża, a odstępy między liśćmi rosną i roślina przekształca się w pnącze. W tym czasie pojawiają się u podstawy nowe pędy wyrosłe na krótkich kłączach. Jeśli pozwolimy roślinie swobodnie rosnąć to zobaczymy, że pnącze tworzy tzw. dzbanki dolne, które są większe, bardziej pękate i lepiej wybarwione oraz wyżej położone dzbanki górne będące z reguły mniejsze, gorzej wybarwione i bardziej podłużne. Przy czym pamiętajmy iż dzbanki to przekształcone liście. Na obrzeżu dzbanka oraz na wieczku zlokalizowane są komórki wytwarzającą słodką substancję będącą wabikiem dla owadów. Substancja jest śliska i owad wpada do wypełnionego płynem trawiącym dzbanka. Substancje zawarte w strawionym owadzie są jedynym składnikiem pokarmowym dla rośliny.

Ponieważ dzbanecznik to roślina dwupienna więc ewentualne nasiona będziemy mieć jeśli zakupimy dwa egzemplarze, jeden posiadający kwiaty męskie i drugi posiadający kwiaty żeńskie.

Występowanie

Dzbaneczniki pochodzą z wyspiarskiej części Azji południowo-wschodniej. Najwięcej gatunków występuje na Filipinach. Siedliskiem są tereny, na których cały rok panuje duża wilgotność powietrza i obfite opady, a gleba jest uboga w składniki odżywcze i przeważnie mocno kwaśna.

Wysokość

Zależy od gatunku. Największe mogą w naturze osiągać kilkadziesiąt metrów.

Termin kwitnienia

W naszych warunkach jest to lato i pozwoliliśmy roślinie przekształcić się w pnącze.

Stanowisko

Rośliny te są wrażliwe na najmniejsze zmiany miejsca, dlatego dobrze przemyślmy gdzie go postawimy. Wybrane miejsce powinno być docelowym. Każdą zmianę miejsca roślina odchoruje.

Jak większość roślin tropikalnych powinny mieć maksimum światła i w okresie naszego lata brak kontaktu z bezpośrednim nasłonecznieniem. Więcej światła zimą będzie korzystne, bowiem przy braku odpowiedniej ilości światła roślina nie tworzy dzbanków i traci stare. Dzbaneczniki rosną okrągły rok.

Wymagania i pielęgnacja

Drugim dość ważnym czynnikiem jest wilgotność powietrza. Mimo iż nasza krzyżówka dość dobrze znosi uprawę parapetową, jednak parapet parapetowi nierówny. Wilgotność powietrza w poszczególnych mieszkaniach może być różna, zależy to od regionu kraju (powietrze w rejonach nadmorskich jest zawsze bardziej wilgotne), pogody, obecności innych roślin w pokoju, stopnia ogrzewania mieszkania, itp. Najlepiej czują się w temperaturze powyżej 20 ⁰C, a w nocy temperatury nie spadają poniżej 16 ⁰C. Temperatury zimą powinny być takie same, bo jak wcześniej wspomniałam te rośliny rosną okrągły rok.

Po przyniesieniu rośliny do mieszkania przesadźmy ją do odpowiedniej ziemi. Ogrodnicy najczęściej uprawiają roślinę w samym torfie co nie jest najlepsze, ale oni mają podlewanie kropelkowe i im tak wygodniej. My musimy zapewnić kwaśne podłoże i bardzo luźne. Dla naszego mieszańca wystarczy np. ziemia do azalii wymieszana pół na pół z drobnym żwirkiem, drobnoziarnistym wermikulitem, mocno utłuczoną korą, perlitem, pociętą bardzo drobno gąbką. Jeśli sporządzamy sadzonki dajmy większą ilość rozluźniacza. Kolejne przesadzanie(nie naruszać korzeni) przeprowadzamy jeśli podłoże dzięki kranówce zbytnio się odkwasi lub roślina przerośnie ziemię czyli po około 2-3 latach. Podlewanie przeprowadzamy tak by ziemia była cały czas wilgotna, lecz nie wolno doprowadzić by zamokła. Usuwamy każdy nadmiar wody jaka wycieknie na podstawkę. Używamy wyłącznie wody przegotowanej i najlepiej letniej. Dzbaneczników nie nawozimy nawozami mineralnymi. Korzenie nie są przystosowane do tego i łatwo je zniszczyć. Natomiast za wrzucenie złapanej muchy do dzbanka roślina się nie obrazi.

Inne prace pielęgnacyjne to wycinanie starych, całkowicie uschniętych dzbanków i liści. Powinny być całkowicie uschnięte, bowiem oznacza to, że roślina całkowicie wycofała z nich potrzebne jej składniki. Zatem mimo mniej ciekawego wyglądu te nie w pełni uschnięte zostawiamy. Dzbaneczniki z wiekiem przekształcają się w dość szybko rosnące pnącze. Jeśli chcemy, żeby roślina miała zwarty pokrój, przycinamy pędy na wiosnę. Nie jest to zabieg konieczny, nieprzycinana roślina także dobrze rośnie, jedynie wymaga podpórki. Musimy jednak się zgodzić, że dolna część łodygi zasycha, drewnieje i traci liście. Jeśli jednocześnie wypuszcza młode pędy, które przysłaniają „gołe” miejsca to w porządku, jeśli nie to decyzja należy do właściciela.

Rozmnażanie

Rozmnażamy przez sadzonki łodygowe, odkłady powietrzne oraz odrosty. Kto chce się bawić w nasiona musi mieć dzbanecznika gatunkowego i to zarówno egzemplarz męski jak i egzemplarz żeński. Uzyskanie nasion w naszych warunkach wymaga pracy ręcznej, a to dopiero część kłopotów. Zatem ten sposób rozmnażania zostawmy hodowcom nowych krzyżówek.

Choroby i szkodniki

Jeśli rośliny zasychają bez widocznych objawów chorobowych to proszę rozpatrzeć:

• była zmiana miejsca,
• ilość otrzymywanego światła,
• stan wilgotności powietrza,
• temperatura w pomieszczeniu,
• ilość much jaka wpadła do dzbanków.

Jeśli na dzbaneczniku pojawią się objawy wskazujące na choroby to z powodu jej wrażliwości raczej rośliny nie odratujemy.

Uwagi

Nazwa rodzaju ”Nepenthes” została nadana przez Karola Linneusza, ojca współczesnej systematyki w 1737 roku. Jest to odwołanie do Odysei Homera, w której wspomniano o eliksirze tłumiącym wszystkie żale przez zapomnienie o nazwie „Nepenthes Pharmakon”. Tłumacząc greckie słowo nepenthe = bez żalu, bowiem ne = nie i penthos = smutek.

A
A
A
Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

Mapka – http://cpphotofinder.com/Nepenthes.html

Kwiatki żeńskie – http://www.flytrapcare.com/phpBB3/nepenthe-flowers-differnce