Szczawik trójkątny

©

Oxalis triangularis

Opis

Rodzina: Oxalidaceae – szczawikowate

Organem spichrzowym jest łuskowate, dość kruche kłącze o średnicy około 1 cm i długości do 4 cm i lekko różowawym kolorze. W trakcie sezonu wegetacyjnego u podstawy kłącza tworzą się zgrubiałe korzenie spichrzowe, których zadanie sprowadza się do magazynowania wody i substancji odżywczych. Jest to przystosowanie szczawika do okresowego braku wody. Zjawisko jest uwarunkowane genetycznie i będzie występować niezależnie od tego czy podlewamy systematycznie czy nie. Z pod łusek jednego nawet małego kłącza wyrasta z reguły 4 liście, osadzone na długich ogonkach. Liście trójdzielne zielone lub fioletowe z jaśniejszym rysunkiem na blaszkach liściowych. Ponieważ często zamiast trzech mamy cztery listki, a sam kształt listków przypomina liść koniczyny dlatego popularną nazwą jest koniczynka szczęścia. Liście na noc się „zamykają” jak parasol. Ten ruch jest wynikiem zmiany turgoru w komórkach u podstawy każdego pojedynczego listka. W przypadku szczawika chodzi o zmniejszenie parowania przez liście. Świetny filmik jest pod linkiem http://en.wikipedia.org/wiki/File:Oxalis_Triangularis_Photonasty_Timelapse.ogg

Również pęd kwiatowy wyrasta bezpośrednio z kłącza. Kwiaty, z pięcioma działkami okwiatu, z zielonkawożółtą gardzielą, średnicy ok. 1 cm, zebrane są w luźne wierzchotki składające się po 3-7 kwiatów. Kwiatuszki otwarte są ranem i około południa zaczynają się zamykać. Szczawikowi przypisuje się zdolność do korzystnej jonizacji powietrza – na tym się nie znam lecz wiem, że wiele osób takimi własnościami kwiatów się interesuje.

W naszym kraju oprócz gatunku najłatwiej jest dostać następujące odmiany:

• ‚Karo Silver’ – liść zielony z biały rysunkiem i białymi kwiatami
• ‚Pink Paula’ – liść zielony z biały rysunkiem i różowymi kwiatami
• ‚Aga’ – liść fioletowo – czerwony z różowym rysunkiem i białymi kwiatami

Występowanie

Pierwotnym miejscem występowania była Brazylia w chwili obecnej trudno jednak stwierdzić to na pewno.

Wysokość

Przeciętnie 20 – 30 cm

Termin kwitnienia

Kwitnie dość długo bo ponad 6 miesięcy. Jeśli bulwy posadzimy w maju pierwsze kwiaty pojawią się w końcu czerwca. Uprawiając na zewnątrz praktycznie ostatnie zetnie pierwszy przymrozek.

Kolor kwiatu

Kwiaty mogą być białe, blado różowe lub różowe.

Stanowisko

Uprawiając w mieszkaniu powinniśmy zapewnić im jak najwięcej światła. Jeśli dysponujemy parapetem wschodnim to będzie to idealne stanowisko dla tej rośliny. Niestety popołudniowe słońce też może być zbyt mocne dla rośliny o fioletowych liściach. Na takim stanowisku lepiej poradzą sobie odmiany o zielonych liściach. Piękny fioletowy kolor zrobi się w najlepszym razie brązowo-fioletowy. Na niekorzyść takiego stanowiska wpływa także zbyt wysoka temperatura. Szczawik najlepiej się czuje w temperaturze około 15 – 18 ⁰C. Zatem latem i tak ma za ciepło, a na zachodnim oknie na pewno jest dużo więcej. Nie mając innego okna trzeba się zdecydować na cieniowanie rośliny. Niekorzystne stanowisko będzie powodowało, że roślina będzie miała „zmęczony” wygląd i znacznie wcześniej rozpocznie okres spoczynku.

Wymagania

Są dwa sposoby uprawy tej rośliny. Częstszy to ciągła uprawa przez cały rok z akceptacją nieco gorszego wyglądu w okresie zimowym. Przy tym sposobie uprawy trzeba co maksimum 3 lata zapewnić roślinie spoczynek czyli pod jesień po zakończeniu kwitnienia zasuszamy roślinę. I po zaschnięciu liści doniczkę odstawiamy gdzieś w chłodne miejsce – o temperaturze 10 – 12 0C – gdzie nie będzie szpecić. W marcu wybieramy z doniczki kłącza i po rozdzieleniu sadzimy do nowej ziemi. Zaczynając kolejny sezon.

W trosce o ładny wygląd i obfite kwitnienie część właścicieli zasusza rośliny co roku jesienią.Ja jestem za tym sposobem uprawy bo bardziej odpowiada naturalnemu rytmowi rośliny.

Podczas przesadzania pod koniec zimy by szybko uzyskać ładną roślinę do doniczki o średnicy 11 – 12 cm sadzimy 3 duże kłącza układając je w różnych kierunkach. Jeśli mamy więcej kłączy to lepiej wybrać większą doniczkę i np. do doniczki o średnicy 20 cm dać 6 kłączy niż dzielić je na dwie mniejsze doniczki. Głębokość sadzenia to 1 – 1.5 cm pod powierzchnią. Pamiętajmy jednak by nie zagęszczać roślin bo ogonki liściowe będą bardzo długie co spowoduje się ich pokładanie się.

Szczawiki w naturze rosną na bardzo przepuszczalnej i organicznej glebie zatem i my musimy naszemu szczawikowi taką zapewnić. W zasadzie wystarczy zwykła ziemia do kwiatów lecz dodajmy do niej drobnej kory lub innego rozluźniacza w ilości 1/3 objętości oraz na dno warstwę drenażową. Ziemia nie zbije nam się w ciągu sezonu więc nie zalejemy rośliny. Ponieważ szczawik lubi gleby lekko kwaśne starajmy się podlewać wodą przegotowaną i odstałą, najlepiej o temperaturze pomieszczenia. W obronie przed zalaniem i pamiętając, że szczawik ma nieco wody w korzeniach spichrzowych pozwalamy wierzchniej warstwie w doniczce lekko przeschnąć. By mieć obfite kwitnienie ziemia nie powinna być zbyt bogata więc pierwsze nawożenie przeprowadzamy dopiero po 6 – 8 tygodniach od posadzenia. Nawozimy co dwa tygodnie nawozem do roślin kwitnących. Większa ilość potasu w tym nawozie oprócz wspomagania kwitnienia pozwoli nam utrzymać ładne wybarwienie liści, szczególnie u odmian o fioletowych liściach.

Szczawika tego można również uprawiać na rabatach lecz bulwy po ścięciu liści przez przymrozek przenosimy do chłodnego pomieszczenia lub przenosimy przed pierwszym przymrozkiem(jeśli jest dołowany z doniczką) i powoli zasuszamy na zimę. Szczawiki o fioletowych liściach dają doskonały efekt kolorystyczny na rabacie. Także wschodnie lub północno-zachodnie balkony zyskałyby na kolorystyce. Na obrazku w środku jest szczawik Deppiego.

Rozmnażanie

Roślina wytwarza dużo bulw przybyszowych. Takie mniejsze bulwy sadzimy do doniczek w kolejnym roku w nieco większej ilości niż wcześniej podane lecz jeszcze raz przypominam nie należy zbytnio zagęszczać. Mając dużo mniejszych bulw przybyszowych lepiej posadzić je na rabacie bo tam dorosną lepiej niż w doniczce lub posadzić do osobnej doniczki. Nie należy łączyć bulw dużych z małymi.

Choroby i szkodniki

Szczawiki nie należą do roślin szczególnie podatnych na zagrożenia. Czasem może pojawić się rdza. Zdjęcie przedstawia inny gatunek lecz objawy są takie same.

Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

Rdza – http://www.botany.hawaii.edu/gradstud/kuo/archives/000296.html