Amarylis a hippeastrum

Chciałabym w miarę namacalnie pokazać różnicę między hippeastrum, a amarylis belladonna. Oprócz tego że hippeastrum pochodzi z Ameryki Południowej, a Amaryllis belladonna z Afryki Południowej to jest jeszcze więcej zasadniczych równic. I te różnice postaram się pokazać.

Zacznijmy od tego co jest pod ziemią . W obu wypadkach są to rośliny cebulowe, ale już wygląd cebul jest zasadniczo różny.

 O ile cebule hippeastrum są na ogół znacznie większe i bardziej pękate oraz pokryte najczęściej brązową łuską

 o tyle cebule amarylisa mają bardziej wydłużony kształt, często jest ich dwie złączone piętkami i zawsze okryte są jasną łuską.

 Liście hippeastrum są bardziej mięsiste i wyrastają jeden w prawo drugi w lewo i wszystkie z cebuli.

 Natomiast na tym zdjęciu widać  liście amarylisa. 

Pęd kwiatowy u hippeastrum jest wewnątrz pusty natomiast pęd kwiatowy u amarylisa jest wewnątrz pełny i dodatkowo u gatunku jest to pęd o dość ciemnym prawie fioletowym zabarwieniu. Może być zielony, ale to już cecha odmianowa lub jest to mieszaniec.

 Kwiaty hippeastrum są znacznie większe i masywniejsze

 natomiast kwiaty amarylisa rzadko przekraczają średnicę 10 cm(czyli dużo mniej niż u amarylisa) a z reguły jest ona mniejsza.

Także narządy generatywne kwiatów wykazują znaczne różnice.

 U standardowych kwiatów hippeastrum pylniki są raczej proste a znamię słupka jest trzykrotne przy czym podział na te trzy odcinki jest bardzo wyraźny.

 Natomiast pylniki u amarylisa mają zawsze kształt rogalika a znamię słupka choć też trzykrotne to podział jest dla oka praktycznie trudny do zauważenia.

Różni się także kwiatostan.

 U hippeastrum standardem są 4 kwiatki na pędzie

 a u amarylisa od 2 do 12 kwiatów na pędzie. W obu przypadkach kwiatów może być więcej ale mówimy o typowej budowie.

  Choć same owocostany wykazują niewielkie różnice to już nasiona różnią się zasadniczo.

  Hippeastruma ma nasiona prawie płaskie i kolorem zbliżone do czarnego.

 Amarylis ma chyba najpiękniejsze nasiona na świecie. Ich kolor jest bardzo zależny od ilości słońca i tym są ciemniejsze im tego słońca jest więcej.

Różnią się także siewki ale różnice w tym wypadku są tak minimalne, że zostawimy to fachowcom.

Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego posty nikt na pojawiające się w sklepie hippeastra nie będzie mówił amarylis.

Uprawa tych dwóch roślin praktycznie nie różni się między sobą więc po przeczytaniu uprawy hippeastrum będziemy wiedzieć prawie wszystko. Jedyna różnica będzie po przyniesieniu cebul do domu. Otóż z cebuli hippeastrum startuje najczęściej kwiatostan razem z liśćmi natomiast u amarylisa wystartują same liście i długo będziemy czekać na pojawienie się kwiatów. U mnie nastąpiło to dopiero wiosną kolejnego roku. Z tym, że ja cebul nie wyjmowałam z doniczki i uprawiałam jak standardową roślinę pokojową o całorocznym ulistnieniu.

Dla ścisłości trzeba dodać, że amarylis jest typem rośliny który łatwo się krzyżuje nawet pomiędzy rodzajami co jest dość rzadkie w świecie roślin. Przykładem takiej krzyżówki między rodzajowej jest x-Amarcrinum czyli krzyżówka między Amarylisem a Crinum oraz z nieznanym u nas kwiatem Brunsvigia o nazwie ×Amarygia. Te krzyżówki powstały z uwagi na trudność w uprawie gruntowej amarylisu poza strefą występowania. Otóż by amarylis wytworzył kwiaty muszą pod koniec pory deszczowej zaschnąć liście i cebula musi przejść suchy stan uśpienia w odpowiedniej temperaturze( w tym czasie tworzą się zawiązki kwiatów). Dopiero pod koniec lata pojawiają się nagie pędy zakończone kwiatostanem(stąd popularna w strefie języka angielskiego nazwa „Naked Lady” czyli naga kobieta). Po przekwitnięciu najczęściej zaczyna się pora deszczowa i znów pojawiają się liście. W naszej części Europy takie warunki możemy stworzyć wyłącznie w doniczkach.

Może komuś trochę zamieszam, ale nie mogę tego nie zrobić. Około 1800 roku w Australii wyhodowano hybrydę o ciekawszym niż różowy kolorze kwiatów. Niestety nikt nie wie jakich gatunków użyto do tej krzyżówki. Postanowiono więc skrzyżować tą hybrydę ponownie z gatunkiem czyli Amaryllisem belladonna. Tak otrzymano odmiany, które można rozmnażać z nasion, a które mogą mieć inne kolory kwiatów niż gatunek, inny kolor łodygi niż fioletowy i najczęściej mają bardzo mocno wypełnione kwiatostany. Dlatego znacznie częściej są w sprzedaży niż prawdziwy gatunek.

Tak na marginesie nazwa Amarylis pochodzi od imienia kobiety ponoć pięknej kobiety stąd nazwa gatunkowa belladonna co tłumaczy się jako piękna lub nadobna lub tłumacząc żywcem piękna pani.

Totalnie na sam koniec odniosę się do rewelacji jakie przeczytałam w ofertach niektórych sklepów z cebulami kwiatowymi. Twierdzi się tam że amarylisa można posadzić do gruntu gdzie liście zaschną pod koniec czerwca, a po około 2 miesiącach pojawią się kwiaty, które po przekwitnięciu należy przyciąć, natomiast na zimę w cieplejszych rejonach kraju przysypać cebule torfem. Nic bardziej bzdurnego. Jeśli cebule wsadzimy jak zwykle po przymrozkach to będzie to druga połowa maja i już w czerwcu liście mają zasychać kiedy w swym naturalnym środowisku pora deszczowa trwa prawie 5 miesięcy to pierwsza wątpliwość. Kolejną wątpliwością jest temperatura naszych ziem. Jak ona się ma do temperatury ziem w miejscach kiedy w słońcu temperatura nie tak rzadko przekracza 50 ⁰C. Zatem nawet jak liście by zaschły to zainicjowanie pąka kwiatowego w ziemiach o przeciętnej temperaturze o około 20 ⁰C niższej niż w naturalnym stanowisku jeśli w ogóle jest możliwe to co to będzie za kwiat. Czytając takie rewelacje nie bądźmy tak bezkrytyczni. Naprawę jakiś efekt będziemy mieli sadząc do donic. Tam ziemia nagrzewa się do znacznie wyższych temperatur. Poza tym większość sprzedawanych pod nazwą amarylis cebul tak naprawdę jest albo hybrydą albo x-amarcinum. Oba gatunki znacznie łatwiej kwitną w naszej strefie klimatycznej i często kwitną mimo, że liście tylko podsychają a nie zasychają 2 miesiące wcześniej.

Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

Nasiona hippeastrum – http://www.pbase.com/rogiervanvugt/hortus_botanicus_leiden

Cebula amarylisa – http://bestbotanicalgardens.blogspot.com/