Ciemnotka okrągłolistna

©

©Pellaea rotundifolia

Opis

Rodzina: Pteridaceae

Trudno na pierwszy rzut oka zaklasyfikować roślinę do paproci, ale tak jest. W doniczce jest pełzające kłącze z którego wyrastają brązowe korzenie oraz w drugą stronę nieparzystopierzaście złożone liście. Osadka jest brązowa i pokryta nierównomiernej długości, również brązowymi włoskami.

 Pojedyncze listki okrągławe, ciemnozielone, lekko skórzaste przez co powierzchnia ich jest błyszcząca. Brzeg liścia delikatnie ząbkowany, a dolna powierzchnia listków dużo jaśniejsza.

  Na dolnej stronie liścia usytuowane są skupiska zarodni. Umiejscowienie i kształt skupiska na zdjęciu.

Występowanie

Północno wschodnia Australia i Nowa Zelandia, gdzie rośnie przede wszystkim na kamienistych stokach i w kanionach.

Wysokość

Jest to niewielka paproć. Przeciętnie około 25-30 cm wysokości. Przy czym młode egzemplarze mają liście bardziej wyprostowane później wraz z ich wydłużaniem lekko przewieszają się, w konsekwencji roślina staje się niższa.

Stanowisko

Najpiękniej wygląda jeśli ma dużo światła lecz rozproszonego. Jeśli nie mamy okna od północy to w okresie letnim słońce powinno zakończyć swą działalność najpóźniej do 9-tej godziny. Czyli wystawa typowo wschodnia lub północno wschodnia. Także północno zachodnia jest do przyjęcia jeśli słońce pojawia się na parapecie około godziny 18-tej. W każdym innym miejscu ustawiamy ją za firanką tak by miała widno, ale słońce do niej nie dochodziło. Kiedy roślina ma za ciemno wyraźnie zwalnia wzrost, a odległości między listkami na osadce wyraźnie się zwiększają. Nie jest to wówczas sympatyczny widok. Natomiast przy zbyt dużej ilości światła listki bardzo jaśnieją i zwijają się.

W okresie zimowym przesuwamy ją w miejsce gdzie tego światła będzie więcej choć lubi by w tym okresie miała temperaturę około 12-15 ⁰C. Postarajmy się jednak postawić ją tak by w żadnym okresie zimy temperatura nie wzrastała powyżej 21 ⁰C. Przy wyższych temperaturach zimą roślina bardzo marnieje.

Wymagania i pielęgnacja

Jak niewiele paproci roślina ta świetnie sprawuje się w naszych mieszkaniowych warunkach. Nie ma tak wielkich wymagań co do wilgotności powietrza jak i nie przepada za zbyt wilgotnym podłożem. Komu inne paprotki sprawiają trudność powinien poszukać tej rośliny. Podlewamy jak wierzchnia warstwa(2-3 cm) ziemi przeschnie.

Po przyniesieniu rośliny do domu sprawdzamy stan korzeni. W kwiaciarniach jest na ogół ciemno i dość chłodno, a codzienne podlewanie w takich warunkach może tej paprotce tylko zaszkodzić. Zatem nie tylko przerośnięcie korzeniami bryły ziemi będzie nas interesowało, ale także stan wilgotności podłoża w dolnej części doniczki i przy mokrej ziemi wygląd korzeni. Sprawdzanie korzeni będzie dość trudne, jako że z natury są one ciemno brązowe i trudno na nich dostrzec objawy zgnilizny. Oglądajmy zatem dokładnie i wszystkie czarne partie korzeni od razu przyciąć na zdrowej części. Przygotowujemy doniczkę raczej szerszą i płytszą niż standardowa. Ponieważ korzenie nie są imponującej długości więc głębokość nie jest tak konieczna natomiast spora szerokość pozwoli kłączu na rozrastanie się. W naturze roślina bardzo często rośnie w szczelinach wapiennych skał więc i nasze podłoże musi być luźne i lekko wapienne. Standardowa ziemia do kwiatów jest lekko kwaśna więc oprócz wymieszania jej z grysem kamiennym o jak najmniejszej wielkości ziaren trzeba dodać na doniczkę o średnicy przekraczającej 20 cm pół płaskiej łyżeczki wapna. Kto ma dzieci może dać zeskrobaną na pył kredę, nie ważne że będzie kolorowa. Do tej paproci proszę nie kupować ziem specjalnie przygotowywanych do paproci bo są one zbyt kwaśne. Po około 6-8 tygodniach zaczynamy dokarmianie rośliny dając nawóz ogólnego stosowania (nawozy do roślin zielonych zawierają minimalną i dla tej paprotki niewystarczającą ilość wapna) jednak w zmniejszonym o połowę stężeniu. Nie nawozimy częściej jak raz na dwa tygodnie.

Kiedy roślina bardzo nam się rozrośnie ostrym długim nożem dzielimy bryłę korzeniową i wsadzamy do mniejszych doniczek. Trzeba jej jednak przez 2-3 tygodnie zapewnić zwiększona wilgotność powietrza wstawiając podzielone części do worka foliowego. Nie musimy go wiązać. Jeśli jednak są to worki mniejsze zakładane na pojedynczą doniczkę to podziurkujmy te worki. Inne prace pielęgnacyjne to systematyczne usuwanie więdnących i zasychających najstarszych liści.

Mrozoodporność

W żadnym okresie temperatura zimą nie może spaść poniżej 7 ⁰C

Rozmnażanie

Ciemnotkę rozmnażamy przez wysiew zarodników latem lub podział rozrośniętych roślin.

Choroby i szkodniki

Nowsze badania ujawniły, że roślina w swym soku zawiera środek owadobójczy (phytoecdysones), który jest toksyczny dla wszystkich owadów ssących lub zjadających liście. Dlatego tak rzadko jakieś szkodniki się na niej pojawiają. Wyjątek stanowią wełnowce i ich się możemy spodziewać.

Choroby pojawiają się sporadycznie, bo te najczęściej wynikają z naszych błędów w podlewaniu, a w wypadku ciemnotki nadmiar wody wcześniej uśmierci roślinę przez szybkie zgnicie korzeni zanim zdąży się jakaś choroba pojawić na liściach.

Zastosowanie

Z uwagi na płytką doniczkę i przewieszające sie liście roślina najlepiej wygląda w wiszących koszykach.

Uwagi

Nazwa rodzajowa ”Pellaea” wywodzi się od greckiego słowa „pellos„= ciemno, i nawiązuje w ten sposób do ciemnego koloru liści i osadek liściowych. Nasza krajowa nazwa jest również nawiązaniem do tego greckiego określenia.

 

Przypisy

---

Wykorzystano zdjęcia z następujących stron:

Pellaea rotundifolia – http://floradania.dk/en/planter/data/pellaea/

ZarodniePow – http://web.auckland.ac.nz/uoa/science/about/departments/sbs/newzealandplants/ferns/native-ferns/pteridaceae-5-brake-ferns.cfm

Liście – http://www.plantsystematics.org/imgs/robbin/r/Pteridaceae_Pellaea_rotundifolia_7380.html

Zarodnie – http://botany.csdl.tamu.edu/FLORA/imaxxptr.htm